Een balkontuin aanleggen

Wil je genieten van een kleurrijk balkon, dan heb je tijdens de lente en de zomer een heel ruime keuze aan balkonplanten: begonia’s, geraniums, petunia’s, fuchsia’s, toverklokjes, viooltjes, ranonkels of verbena’s zijn allemaal heel geschikt voor aanplanting in potten en bloembakken. Daarnaast kunnen bijna alle kruiden, van basilicum tot citroenmelisse, in een pot worden gekweekt. Bloeiende kruiden zijn trouwens ook voor bijen en andere nuttige insecten heel interessant.

In de groep van eetbare gewassen zijn er tal van planten die weinig plaats in beslag nemen en toch heel veel lekkere vruchten ontwikkelen. Zo kan je met een kerstomatenstruikje, balkonpepers of bloeiende potperzikbomen een prachtige groente- en fruittuin op je balkon creëren.

Tip : raadpleeg tijdens de aankoop van je planten steeds het plantenetiket. Daarop staat vermeld hoe groot de plant wordt en met welke plantafstand je rekening moet houden. Als je bijvoorbeeld merkt dat het gaat om een klassieke tuinframboos die meterslange stengels ontwikkelt, dan is dat geen optie. In dat geval kies je bij voorkeur voor een balkonframboos. Dergelijke potplanten groeien heel compact en zijn daarom ideaal voor een kleine balkontuin.

Bloembakken behoren ongetwijfeld tot de standaarduitrusting van balkoneigenaars. Je vindt ze in verschillende vormen, kleuren en maten. Om de ruimte zo efficiënt mogelijk te benutten, kan je bloembakken aan de reling van het balkon ophangen. Toch moet je opletten : zorg dat ze goed bevestigd zijn aan de reling zodat ze bij storm of slecht weer niet kunnen omvallen. Daarnaast mogen bij sommige huurwoningen de bloembakken enkel aan de binnenkant van de reling worden opgehangen en niet aan de buitenkant. Vraag dus zeker eerst even na voordat je bloembakken aankoopt.

In een volgende stap moet je de oppervlakte van het balkon opmeten. Voor een balkon van ruim twee meter breed kan je twee bloembakken van elk 100 centimeter gebruiken. Zo kan je de complete lengte van de balustrade opfleuren. Je kan natuurlijk ook kiezen voor kleinere bloembakken of hangpotten. Hoewel je zo wat ruimte “weggeeft”, kan het balkon zelfs ruimer lijken.

Tip : als je over een half-schaduwrijk tot zonnig balkon beschikt, dan heb je een heel ruime keuze aan bloemen. Zo zijn geraniums, petunia’s, madeliefjes, elfenspiegel (Nemesia), calibrachoa, verbena en goudsbloemen ideaal. Wil je graag zelfs iets kunnen oogsten, dan kan je kiezen voor verschillende kruidensoorten, aardbeien en dwergtomaten. Is je balkon eerder noord-georiënteerd en ligt het overwegend in de schaduw? Dan zorgen begonia’s en fuchsia’s voor meer kleur. Voor kruidenliefhebbers is lievevrouwebedstro in dat geval een goede keuze.

Wie zegt eigenlijk dat bloempotten steeds op een ondergrond moeten staan? Hanging baskets zijn ideaal om ook de ruimte in de lucht te benutten. Vooral hangplanten voelen zich hier thuis. Hanging baskets zijn verkrijgbaar in verschillende maten - zo kan je een exemplaar uitkiezen dat perfect bij je past. Je kan zelfs meerdere planten in één hanging basket aanplanten.

Tip : kleurrijke verbena’s, lantana’s of hangende geraniums kunnen je lichtrijke balkon opfleuren. Ook decoratieve bladplanten zoals dichondra zijn ideale kandidaten voor je hanging baskets. Voor schaduwrijke balkons zijn hangende begonia’s en fuchsia’s heel geschikt. Met hun betoverende bloemen vormen ze een ware lust voor het oog. Mocht je balkon toch nog wat lichtinval hebben, dan kan je ook proberen om wilde aardbeien te kweken.

Kale muren kan je heel eenvoudig met mooie planten verfraaien. Door een plank en een touw te gebruiken, kan je bijvoorbeeld een praktische hangende plank monteren. Daarop kan je kleinere kruiden of hangende planten plaatsen. Ook je balkonmuren kan je omtoveren tot een “levende muur” met vetplanten.

Als je meer variatie op je balkon wilt, kan je een verticale tuin bouwen met behulp van een houten pallet. We raden je aan om de plantjes niet te dicht bij elkaar te planten zodat ze voldoende ruimte ter beschikking hebben om hun wortels te ontwikkelen. Voor een verticale tuin zijn vooral kleine vetplantjes, verschillende kruiden of robuuste wilde bloemen heel geschikt. Zorg er zeker voor dat overtollig water na een gietbeurt gemakkelijk kan wegvloeien.

Tot slot kan je ook kiezen voor planten die in de hoogte groeien in plaats van in de breedte. Denk maar aan klimplanten zoals Suzanne-met-de-mooie-ogen, wilde wijnstokken, klimop en clematis die ook ideaal zijn als privacyscherm om nieuwsgierige blikken van je buren weg te houden.

Als je zo weinig mogelijk plaats wilt verliezen, kan je vierkante potten gebruiken in plaats van ronde. Grotere kuipen met een inhoud van 8 of 15 liter kan je beplanten met compacte potfruitbomen zoals balkonperziken of zuilappelbomen. Ook tomaten en komkommers zullen zich hier thuis voelen. Dit type planten heeft een lichtrijk en zonnig plekje nodig. Een balkon dat minimaal een halve dag van de zon kan genieten, is ideaal.

Heel praktisch zijn grote kisten of - voor een wat aantrekkelijker zich op het balkon - kleinere verhoogde moestuinbakken. Afhankelijk van de grootte zal je heel wat verschillende groente- en fruitplanten kunnen kweken op een zonnige tot half-schaduwrijke balkontuin - van sla tot radijs maar ook geurige kruidenbedden : je creativiteit kent geen grenzen! Zeker op een zonnig balkon heb je meerdere mogelijkheden voor de beplanting van een verhoogde moestuinbak. Op een noord-georiënteerd balkon wordt het echter iets moeilijker. Hier kies je beter voor schaduwplanten zoals daslook, lievevrouwebedstro of wasabi. Mooie sierplanten zoals varens, hosta’s en gebroken hartjes zijn ook heel geschikt.

Tip : alvorens je begint aan te planten, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat het overtollige gietwater gemakkelijk kan weglopen. De onderkant van de pot moet daarom voorzien zijn van een of meerdere drainagegaten. De bodem van de pot kan je bedekken met drainagemateriaal zoals hydrokorrels. Zorg er ook voor dat de planten genoeg ruimte hebben om hun wortels te ontwikkelen.

In een balkontuin horen niet alleen kleurrijke planten, maar ook een gezellige zithoek waar je na het tuinieren kan ontspannen. Als je echt niet veel plaats hebt op je balkon, zijn plooimeubels ideaal. Er bestaan variaties die ideaal zijn voor kleine balkons. Bij het tuinieren kan je de stoelen eenvoudigweg dichtplooien en opzij zetten. Zo kan je je ongestoord om je planten bekommeren. Ook meubeltjes met verschillende functies zijn handig : denk maar aan een kist waarin je verschillende zakken potgrond kan opbergen maar eveneens kan gebruiken als bankje met daarop twee of drie mooie kussens. De grote, comfortabele kussens leg je dan gewoon op de grond en kunnen als zitplaats dienen als je vrienden op bezoek hebt.

Wist je trouwens dat je tijdens de zomer op een westgeoriënteerd balkon rustig kan genieten van de avondzon terwijl het op een zuidgeoriënteerd balkon erg warm kan worden? Een kleine parasol of een klein zonnescherm kunnen hierbij helpen. Vooral zeilen die aan de muur gemonteerd zijn, geven je wat meer schaduw en geven je tegelijkertijd meer ruimte.

Wil je het extra gezellig maken op een warme zomeravond? Dan zijn lichtsnoeren, kaarsen en lantaarns onmisbaar! De lichtjes kunnen gewoon over de balustrade van het balkon worden gedrapeerd of aan het plafond worden opgehangen. Kaarsen en lantaarns kan je op de hangende plank of op een kleine houten bijzettafel plaatsen. Meer suggesties en ideeën vind je in ons artikel “Sfeervolle verlichting in de tuin”.