Koolrabi

Koolrabi (Brassica oleracea var. gongylodes) is een onderhoudsvriendelijke en snelgroeiende groente. Omwille van deze eigenschappen is het een van de populairste koolsoorten in Noord-Europa. Dankzij de lichtzoete en milde smaak is koolrabi een echte allrounder. De groente kan zowel gekookt als rauw worden gegeten. Daarnaast kunnen niet alleen de geschilde knol, maar ook de blaadjes gegeten worden in een salade of gepureerd worden in een smoothie.

Er bestaan heel wat verschillende witte en blauwe koolrabisoorten. De witte soorten hebben een kortere teeltduur en zijn daardoor sneller rijp dan de knollen van de blauwe koolrabisoorten. De blauwpaarse knollen daarentegen blijven vaak langer mals.

Daarnaast wordt er een onderscheid gemaakt tussen vroege en late rassen. De vroege rassen zoals de “Azur Star”, de “Wiener Blauer Glas” of de “Noriko” kunnen reeds eind maart buiten geplant worden, terwijl de late rassen zoals de “Super Schmelz” of de “Dyna” ook nog eind augustus buiten kunnen worden geplant.

Koolrabi houdt van een zonnige tot half-schaduwrijke locatie. Je kan koolrabi in een pot, in een verhoogde moestuinbak of in de moestuin kweken. De groente geeft de voorkeur aan een humusrijke en gelijkmatig vochtige grond of een gelijkwaardig substraat.

Omdat koolrabi een gemakkelijke buur is, kan je de groente in een kleurrijk groentebed planten naast sla, komkommer en tomaat. Een gemengde teelt met andere koolsoorten of kruisbloemige groenten moet je vermijden. Sommige ziekteverwekkers (vb. knolvoet) richten zich bijvoorbeeld voornamelijk op leden van de kruisbloemige familie (Brassicaceae). Tot deze familie behoren koolsoorten, zoals broccoli, bloemkool, rode kool, witte kool, maar ook radijs, paksoi en tuinkers. Om infectie te voorkomen, mag koolrabi niet worden aangeplant in een groentebed waar het jaar voordien kruisbloemige planten hebben gegroeid.

Koolrabi kan je als jonge plant aankopen, maar kan je ook direct in de moestuin zaaien of op de vensterbank voorzaaien. Hiervoor gebruik je bij voorkeur een voedingsarme potgrond. Plant de zaden niet te diep in de potgrond, een halve centimeter is voldoende. Wil je meer weten of het voorzaaien van groenten? Lees dan zeker ons artikel na!

Wil je vroeg oogsten? Kies dan koolrabisoorten zoals “Azur Star” of “Noriko”. Koolrabi kan tot eind augustus worden gezaaid met de rassen “Super Schmelz”, “Dyna” of “Blauer Speck”. Zo kan je tot de herfst genieten van verse koolrabi.

Vanaf eind maart kan je je koolrabi in de moestuin aanplanten. Als er in die periode nog steeds vorst wordt voorspeld, dan raden we je aan om de groente onder vlies te planten. Dit vlies zal je koolrabi beschermen tegen de kou en zal voorkomen dat je jonge plant doodvriest. Plant de zaailing niet te diep in de grond - 2 tot 4 centimeter is ideaal. Het is belangrijk dat de bladeren niet op de grond liggen, zodat de knollen zich boven de grond ontwikkelen en de knollen niet gaan rotten.

Afhankelijk van hoe groot de koolrabi kan worden (dit hangt af per soort) moet je rekening houden met een bepaalde plantafstand. De standaard plantafstand voor koolrabi bedraagt 25 x 30 centimeter voor kleinere planten en 40 x 50 centimeter voor grotere rassen zoals de “Super Schmelz”. Voorzie dus zeker voldoende ruimte zodat de plant niet hoeft te concurreren met naburige planten om voedingsstoffen en zodat de knol zich optimaal kan ontwikkelen. Plant geen andere koolsoorten in de buurt van je koolrabi om schimmelziekten zoals knolvoet te voorkomen. Je kan je koolrabi ook in een verhoogde moestuinbak aanplanten, maar ook hier moet je rekening houden met de plantafstanden.

Als je beschikt over een half-schaduwrijk balkon of terras, dan kan je ook koolrabi in potten of bloembakken kweken. Kies een pot of bak met geperforeerde bodem zodat het overtollige water gemakkelijk kan weglopen en de planten niet worden blootgesteld aan wateroverlast. Bedek de bodem met een laagje hydrokorrels als drainagelaag. Vul vervolgens de pot of de bak op met een potgrond voor groenten en fruit. Zo creëer je de ideale groeiomstandigheden.

De pot moet een inhoud hebben van minimaal 20 liter zodat de koolrabiplant voldoende ruimte heeft. Gebruik bij de aanplanting - net zoals in de moestuin - een humusrijke grond en geef vooral tijdens de groeifase regelmatig water. Zo kan de knol zich goed ontwikkelen en smaakt de groente niet te houtachtig.

Koolrabi houdt van een gelijkmatig vochtige grond. Daarom is het nodig dat je regelmatig water geeft. Dit is heel belangrijk tijdens langere periodes van droogte. Zo vermijd je dat de plant uitdroogt. Door regelmatig te begieten voorkom je eveneens dat de koolrabi houtachtig wordt. Plotselinge hevige regenbuien na een periode van vorst kunnen er echter voor zorgen dat de koolrabi openbarst.

Koolrabi hoort tot de middelmatig terende groenten en heeft daarom gedurende de complete teeltperiode een gelijkmatige toevoer van voedingsstoffen nodig. Maar hoe vaak moet je je koolrabiplanten eigenlijk bemesten?

Als je de jonge plantjes in een voedingsrijke potgrond voor groenten hebt aangeplant of als je bij de aanplanting al een portie meststof met lange werking in de grond hebt ingewerkt, dan hebben de kleine plantjes in eerste instantie geen verdere voedingsstoffen nodig. Pas na vier tot zes weken kan je opnieuw bemesten indien nodig. Een vloeibare meststof is hierbij ideaal. Volg steeds nauwkeurig de doseringsaanbevelingen op de verpakking op. Als de knolgroenten te veel voedingsstoffen opnemen, worden ze erg groot maar verliezen ze hun aroma.

Tip : gele bladeren zijn een eerste teken van een tekort aan voedingsstoffen. Uiterlijk dan is het tijd om de planten met voedingsstoffen te ondersteunen.

Na een kweekperiode van 8 tot 12 weken kan je de koolrabi oogsten. Afhankelijk van de soort hebben de knollen een diameter van 8 tot 20 centimeter. Om de knol te oogsten moet die direct bij de stengel worden afgesneden. Vervolgens kan je alle bladeren verwijderen. Laat een goed ontwikkelde knol niet te lang op de volwassen plant staan. Zoniet bestaat het gevaar dat de plant gaat verhouten. Als je verschillende soorten koolrabi hebt aangeplant, kan je de hele zomer en herfst koolrabi oogsten.

Vroege koolrabisoorten kunnen maximaal twee weken worden bewaard voordat ze zacht, gerimpeld en houtachtig worden. Om het meeste uit deze twee weken te halen, moet je eerst de bladeren van de koolrabi verwijderen en de knollen vervolgens in een vochtige doek wikkelen en in de koelkast leggen. Late koolrabisoorten kunnen enkele weken in koele, donkere ruimtes worden bewaard.

Als je op lange termijn wilt profiteren van je koolrabi-oogst, dan kan je de koolrabi blancheren en daarna invriezen. Hierdoor kan je meerdere maanden genieten van de koolrabi in verschillende vormen.

Net als andere koolsoorten wordt koolrabi blootgesteld aan tal van plagen. Een van de meest voorkomende plagen is de rups van het klein koolwitje. Deze rups met geelzwarte vlekken kan tot vier centimeter groot worden en vreet meestal grote gaten in de onderzijde van de bladeren. Als je koolrabi al vol zit met rupsen, dan kan je een plantaardige insectenbestrijder toepassen.

Daarnaast kan je koolrabi worden aangetast door valse meeldauw, een schimmelziekte. Deze ziekte kan je herkennen aan de gele vlekken aan de bovenzijde van de bladeren en/of schimmelgroei aan de onderzijde van de bladeren. Zodra je de ziekte opmerkt, moet je de aangetaste bladeren verwijderen. Een schimmelbestrijder zal helpen om de ziekte te stoppen en een eventuele nieuwe infectie te voorkomen. Lees steeds de gebruiksaanwijzing van het product na om de wachttijd na de oogst te kennen.

Om te vermijden dat anderen er met je koolrabi vandoor gaan, kan je de knollen met een insectengaas afdekken. Zo worden koolvliegjes of bladluizen weggehouden van je koolrabi.