Yucca

Er bestaan in totaal een 40- tot 50-tal verschillende soorten yucca's. In onze contreien is de Yucca elephantipes (ook bekend onder de naam palmlelie of Maya-boom) ongetwijfeld de meest populaire soort. Maar vergis je niet : deze plant is geen palmboom! Ze behoort tot de aspergefamilie. De yucca dankt zijn naam aan de bladeren die grote gelijkenissen hebben met een palmboom. Ook de naam "lelie" is geen toeval : de witte bloemen van de yucca doen namelijk denken aan witte, bloeiende lelies.

De yucca vindt zijn oorsprong in Mexico en Midden-Amerika waar hij vooral op grote hoogtes terug te vinden is. Ook in Zuid-Europa groeit de yucca in de vrije natuur waar hij tal van tuinen verfraait. Bij ons is de plant vooral bekend als kamerplant. De plant kan tot 2 meter hoog worden en neemt dus heel veel plaats in. Ze groeit echter niet heel snel en is bijgevolg dus ook geschikt voor beginners.

Naast de yucca elephantipis bestaan er nog tal van andere populaire yucca-soorten. Denk maar aan de yucca filamentosa (met lange zwaardvormige bladeren) en de yucca rostrata (met smalle grijze bladeren). De yucca aloifolia en de yucca gloriosa zijn eveneens heel vaak in de woonkamer terug te vinden.

De yucca filamentosa is bijzonder winterhard en daarom heel geschikt voor aanplanting in de tuin. Ook enkele yucca gloriosa-variëteiten zijn goed bestand tegen de koude, winterse temperaturen. Als je yucca-planten in de tuin aanplant, is het belangrijk dat ze tijdens de winter niet in een vochtige omgeving staan.

Yucca's houden van een lichtrijke omgeving. Op een plekje in de directe zon voelen ze zich dan ook bijzonder goed. Wist je trouwens de je je kamerplant tijdens de zomer ook op je balkon of je terras kan plaatsen? Als je je yucca net hebt aangekocht, moet je de plant geleidelijk aan laten wennen aan de lichtrijke omgeving door ze steeds enkele uurtjes buiten te plaatsen. Zo vermijd je dat de bladeren verbranden. Van mei tot oktober kan de yucca genieten van de buitenlucht. Zodra de temperaturen beginnen te dalen, staat ze echter liever op een lichtrijk plekje binnenshuis.

De vorstgevoelige yucca-soorten, die in onze contreien vooral populair zijn als kamerplant, geven de voorkeur aan een grote pot. Om ervoor te zorgen dat de imposante plant stabiel in haar pot staat, kies je bijgevolg beter voor een iets hogere pot in plaats van een brede pot. De bodem van de pot moet voorzien zijn van drainagegaten zodat het overtollige water gemakkelijk kan wegvloeien.

Omdat de yucca absoluut niet houdt van natte voeten, kan je de bodem van de pot bedekken met een laagje hydrokorrels of enkele potscherven. Dit laagje zal ervoor zorgen dat het overtollige gietwater gemakkelijker kan weglopen. Het water in de onderzetter giet je best zo snel mogelijk weg.

Om ervoor te zorgen dat je yucca goed groeit, raden we je aan om een aangepaste potgrond te gebruiken. Hiervoor is een kwaliteitspotgrond voor kamerplanten en palmen ideaal. Als alternatief kan je ook een potgrond voor balkonplanten gebruiken.

Als je yucca er stralend gezond uitziet, dan hoef je die niet zo vaak te verpotten. Zo vermijd je eveneens dat de plant te groot wordt. Als je plant nog verder mag groeien, kan je je yucca om de twee tot drie jaar verpotten. De ideale periode hievoor is het voorjaar.

Kies een grotere pot uit en bedek de bodem met een laagje hydrokorrels met daarop een portie potgrond. Haal je yucca uit de oude pot en maak de wortels los. Plaats de plant vervolgens in de nieuwe pot, vul verder aan met potgrond en druk goed aan. Geef tot slot rijkelijk water.

De yucca is geen dorstige plant. In haar thuisland is ze namelijk opgegroeid in droge omgevingen. Geef dus beter iets minder vaak water. Hoe vaak je water moet geven, hangt af van o.a. de standplaats van je plant (in de tuin of in een pot binnenshuis) en van het klimaat (een hete zomer of een regenachtige winter).

Een yucca in de tuin heeft over het algemeen minder water nodig dan een yucca in pot. Het water in een pot droogt namelijk sneller uit - zeker als de plant tijdens de zomer op een zonnig balkon of terras staat. Als je wilt weten of je extra water moet geven, kan je eenvoudigweg enkele vingers in de potgrond stoppen. Als de grond opgedroogd is, is het tijd om water te geven. Het is altijd zinvol om deze test te doen, want de plant houdt helemaal niet van overmatig vocht. De stam slaat bovendien ook extra water op.

Om goed te kunnen groeien, heeft je yucca voedingsstoffen nodig. Tijdens de groeifase (van maart tot oktober) is een aangepaste vloeibare meststof voor kamerplanten hiervoor ideaal. Die kan om de twee weken aan het gietwater worden toegevoegd. Een evenwaardig alternatief zijn gebruiksklare meststofstaafjes met lange werking. Die zorgen ervoor dat je yucca gedurende drie maanden alle belangrijke voedingsstoffen krijgt. Tijdens de winter heeft je yucca geen extra voeding nodig.

De yucca vertakt maar weinig. Als je wilt dat je plant compacter gaat groeien, kan je ze wat bijsnoeien. Afhankelijk van de dikte van de stam kan je hiervoor een scherp mes of misschien zelfs een kleine zaag gebruiken. In het voorjaar kan je de stam inkorten tot op de gewenste hoogte.

Om te vermijden dat ziektekiemen of schadelijke insecten in de snoeiwonde binnendringen, kan het snoeivlak worden afgedekt met een wondafdekmiddel. Het afgezaagde stuk kan je trouwens gebruiken om de plant te vermeerderen.

Vermeerderen via uitlopers

De eenvoudigste manier om je yucca te vermeerderen is via een uitloper die de plant vormt. Vooral yucca's in de volle grond ontwikkelen regelmatig uitlopers. Bij de vermeerdering ga je als volgt te werk :

• Verwijder net genoeg potgrond tot je de verbinding tussen de moederplant en de uitloper ziet.
• Scheid de uitloper vervolgens van de plant en bedek de wortels van de moederplant opnieuw zorgvuldig met potgrond.
• Plaats de uitloper in een pot gevuld met een potgrond voor zaaien en stekken die je vooraf met een portie zand hebt vermengd. Zo krijgt de potgrond een doorlatende structuur en kan het water gemakkelijker weglopen.
• Geef de uitloper vervolgens regelmatig water.
• Eenmaal de plant goed is ingeworteld, kan je ze verpotten in een grotere pot.

Yucca vermeerderen via stekken

De yucca-soorten die hoofdzakelijk als kamerplant worden gekweekt, vormen meestal geen uitlopers. Deze planten kunnen enkel via stekken vermeerderd worden, idealiter na een snoeibeurt :

• Snijd een stuk van ongeveer 20 tot 30 centimeter van de stam of een stengel af.
• Plant die voor 1/3 in een pot gevuld met een mengeling van potgrond voor zaaien en stekken en een portie zand.
• Geef rijkelijk water.

De stek heeft ongeveer vier weken nodig om nieuwe scheuten te vormen. Zodra de nieuwe bladeren volgroeid zijn, kan de kleine yucca verpot worden in een grotere pot met potgrond voor kamerplanten en palmen.

Uitlopers en stekken kunnen gemakkelijk nieuwe wortels vormen als je ze op een warm plekje plaatst, vb. boven een kachel. Hierbij moet je ervoor zorgen dat de grond niet gaat uitdrogen.

Over het algemeen is de yucca een heel onderhoudsvriendelijke plant. Als je plant er ziek en verzwakt uitziet, dan komt dit meestal door te veel gietwater, een slechte standplaats, te veel meststof of een te kleine pot. Hierdoor kunnen gebreksverschijnselen of plagen verschijnen. Vooral bij een heel droge lucht (vb. tijdens de koude wintermaanden, wanneer de verwarming is ingeschakeld) kan je plant gemakkelijk verzwakken en zullen spintmijten, wolluizen of bladluizen zich snel verspreiden. 

Kleverige bladeren

Kleverige of gespikkelde bladeren wijzen op een aantasting door bladluizen of wolluizen. Een eerste maatregel die je hierbij kan nemen, is de plant voorzichtig schoonmaken om zo de boosdoeners te verwijderen. Als dit niet volstaat - als de plant bijvoorbeeld compleet is aangetast - dan raden we het gebruik van een biologische insectenbestrijder.

Bruine bladeren

Heb je bruine bladeren bij je yucca opgemerkt, dan is dit vermoedelijk te wijten aan overtollig water. Een mogelijk oplossing : je plant in een portie verse potgrond aanplanten en zieke / rotte wortels verwijderen. Als stengels en scheuten al week geworden zijn, valt je plant helaas niet meer te redden. Ook te vaak bemesten kan ervoor zorgen dat de bladeren bruin kleuren. Idealiter bemest je je yucca maximaal één maal per week.

Gele bladeren

Als de bladeren van je yucca geelkleuren, dan moet je snel handelen, want dan heb je niet veel tijd meer om je plant te redden. Hoewel de plant niet echt snel groeit, is het zinvol om regelmatig de wortels te controleren, zeker als je de plant lange tijd niet hebt verpot. Als de wortels al onderaan uit de pot groeien, dan heeft je yucca dringend meer plaats nodig. 

Ook de foute standplaats kan een oorzaak zijn van het geelkleuren van de bladeren. Yucca's zijn heel zuinige planten, maar een donkere locatie is nadelig. Hierdoor zullen de bladeren verkleuren. De meest voorkomende oorzaak is echter te veel water of te veel meststof gegeven. In dat geval raden we je aan om je yucca in een portie verse potgrond te verpotten zodat hij terug kan herstellen. De verkleurde bladeren kan je eenvoudigweg verwijderen.