Lavendel

Lavendel (Lavandula angustifolia) in alle verschillende soorten geeft een mediterraan tintje aan je tuin. De plant is geschikt als tuinplant, maar doet het ook goed op een balkon of terras. Tijdens de bloeitijd is lavendel een attractie voor bijen, vlinders en andere insecten. De bloeitijd van lavendel verschilt, afhankelijk van het weer, de soort en het type grond. Hoewel lavendel van oorsprong afkomstig is uit warmere streken, voelt de plant zich op onze breedtegraad ook goed thuis. Voorwaarde hiervoor is een volzonnige, warme standplaats. Bij een warme en tegen de wind beschermde muur op het zuiden kan lavendel zelfs winterhard zijn. Winterhard is echter een relatief begrip voor deze plant. In wijnbouwgebieden overleeft lavendel het koude seizoen vaak zonder problemen, terwijl ze in koudere gebieden met passende maatregelen moet worden beschermd. Lavendel geeft de voorkeur aan een goed doorlatende, kalkrijke, zanderige en tamelijk voedselarme bodem.

Lavendel kan in een kweekbak of direct in de vollegrond worden gezaaid. Kruidenpotgrond is daarbij altijd het beste, omdat deze weinig voedingsstoffen bevat en het zandgehalte voor goede bodemeigenschappen zorgt.

Teelt in de kweekbak:
Wanneer je de voorkeur geeft aan lavendel in een kweekbak, kan je in februari met zaaien beginnen. Bedek de bak met plastic folie en plaats deze in een kas. Na uiterlijk 4 weken hebben de zaailingen licht nodig en kan de folie worden verwijderd. Na de laatste vorst kan je de zaailingen in de tuin planten.

Zaaien in vollegrond:
Om in dezelfde zomer nog te kunnen bloeien, moet je de lavendel uiterlijk in maart zaaien. Let erop dat er geen vorst meer te verwachten is. De plantafstand moet ca. 60 cm bedragen, zodat de plant voldoende ruimte heeft om te groeien en later in vochtige omstandigheden sneller kan drogen. Bedek bij het zaaien de zaadjes met slechts weinig aarde. Onder optimale omstandigheden heeft het zaad 1 tot 2 weken nodig om te ontkiemen, maar het kan ook een maand duren. De grond moet je in het begin steeds vochtig houden. Let er daarom op dat je vaak water geeft. Door regelmatig onkruid te wieden, kan je verstikking van de jonge plantjes voorkomen.

In een kuip planten:
Bij planten in een kuip moet je zorgen voor een geschikte waterafvoer. Om dat te doen, plaatst je een potscherf of iets dergelijks op het afvoergat van de kuip. Vervolgens leg je een drainagelaag van geëxpandeerde klei of fijn grind aan. Hier kan je nog zand of polystyreen doorheen mengen om te zorgen voor een losse en goed doorlatende bodem. Geef de lavendel in het begin, ook bij planten in een kuip, veel water en houd de grond vochtig.

Tijdens en na het zaaien moet je de lavendel steeds vochtig houden. Wanneer het plantje goed is gegroeid, kan je beginnen met minder water te geven. Waterverzadiging moet je vermijden. Als de lavendel te veel water krijgt, kunnen de wortels in de zomer gaan rotten en schimmelen en in de winter bevriezen.

Omdat lavendel een heel gemakkelijke plant is, hoef je ze niet vaak te bemesten. Geef daarom niet te veel meststof. Wanneer de bloei minder wordt, kan je wat meststof toedienen. Overbemesting leidt tot het opkomen van meer scheuten, waardoor de plant haar standvastigheid verliest. Mulch-giften moet je vermijden, omdat mulch teveel vocht opslaat en meestal tot schimmelvorming en verrotte wortels leidt.

Regelmatig snoeien is bijzonder belangrijk voor lavendelplanten, omdat deze anders verouderen, minder bloemen vormen en uit elkaar vallen. Snoei lavendelplanten daarom tweemaal per jaar. De zogeheten '1/3 - 2/3 methode' wordt hier aanbevolen. Dit betekent dat de eerste, sterkere snoei in het vroege voorjaar plaatsvindt. Let erop dat er geen vorst meer wordt verwacht, maar dat de lavendel nog geen scheuten heeft. De plant moet maximaal 2/3 worden teruggesnoeid. Zorg ervoor dat je niet te diep in het oude hout snijdt, maar bij voorkeur wel iets voorbij de scheuten van vorig jaar. Hierdoor kunnen de snoeiplekken zich weer vertakken en is een mooie, compacte en struikachtige groei het resultaat. De tweede snoei vindt dan plaats in de zomer, voordat de lavendel is uitgebloeid. De plant heeft dan namelijk nog voldoende energie over voor een tweede bloei. Bij deze snoeibeurt snoei je de plant ongeveer 1/3 terug. Ook deze keer mag je niet in het oude hout snijden en vooral de jonge, verse scheuten laten staan.

Hoewel lavendel winterhard is tot -15 °C, moet de plant in onze noordelijke streken toch extra worden beschermd. Met een laagje mulch bij de steelbasis en een laagje dennentakken of stro beschermt je de lavendelplant tegen vorst. Wanneer de lavendel in een kuip is geplant, kan ze buiten overwinteren. Een gunstige standplaats is, vooral in de winter, bij een muur die beschermd is tegen wind en regen. Bij langere vorstperioden is het raadzaam de lavendel te laten overwinteren in een koele ruimte met veel licht, bij een temperatuur van 10 tot 15 °C.